Trener oddechu
Nie wszyscy są świadomi jak ważne jest prawidłowe oddychanie. Trening płuc i mięśni daje wiele niesamowitych korzyści: obniża ciśnienie krwi, wzmacnia mięśnie brzucha i jelit. Trening oddechowy to większa siła kardio oraz szybsza regeneracja. Poprawia się siła psychiczna, wzmacnia pewność siebie oraz zmniejsza się ilość stresu. Trening Oddechu znacznie zwiększa dotlenienie komórek i wzmacnia system odpornościowy. Wiele chorób układu oddechowego, wirusów i bakterii, nawet rak, nie przeżywa w wysoce natlenionym ciele, więc Twoja podatność na ich opanowanie może zostać radykalnie zmniejszona.
Trening oddechowy realizowany w trybie indywidualnym (w gabinecie lub u klienta) obejmuje diagnozę, opracowanie indywidualnego planu oraz walidację. Trening oddechowy realizowany w grupach w ramach organizowanych przeze mnie cyklicznie spotkań (które można śledzić na mojej stronie na Facebook’u) obejmuje wprowadzenie do terorii, anatomii, przyczyn i skutkó nieprawidłowych wzorców oddechowych, ćwiczenia aktywizujące i relaksacyjne.
Wychwycenie nieprawidłowych wzorców oddechowych i ich skorygowanie ma realne przełożenie na jakość zdrowia. Oddech to szerokie zagadnienie. Daje to możliwość wykorzystania go jako narzędzia wspierającego rozwiązywanie wielu problemów terapeutycznych.
Doskonalenie jakości oddechu m.in:
• wpływa na jakość funkcji prymarnych, a te na jakość rozwoju mowy
• wspomaga prawidłowy rozwój dróg oddechowych, zgryzu, twarzoczaszki i postawy ciała;
• jest niezbędne do wypracowania lub przywrócenia prawidłowego wzorca pozycji spoczynkowej języka i połykania ;
• to etap pracy terapeutycznej przed zabiegiem i po zabiegu usunięcia trzeciego migdałka;
• wspomaga utrzymywanie równowagi kwasowo – zasadowej w organizmie;
• podnosi komfort życia osób zmagających się z chorobami dolnych dróg oddechowych;
• wzmacnia odporność organizmu;
• przyczynia sie do poprawy jakości snu;
• pozwala usunąć lub zminimalizować przyczynę hiperwentylacji;
• obniża poziom stresu;
• przywraca wewnętrzną równowagę, wycisza, wspiera rozwój uważności, inteligencji emocjonalnej i samoświadomości;
• wspomaga proces neuroplastyczności mózgu;
• wzmacnia samoakceptację;
• pozwala na uzyskanie lepszego poziomu skupienia;
• wzmacnia zdolności poznawcze6 .
Nieprawidłowy sposób oddychania może wpłynąć na wiele aspektów zdrowotnych, np. nieprawidłowy rozwój twarzoczaszki, patologiczną pozycję spoczynkową języka, nieprawidłowy sposób połykania, wady zgryzu, wady wymowy, pogorszenie kondycji fizycznej, problemy ze skupieniem uwagi, gorszą jakość snu i regenerację organizmu, mniejszą odporność, a także wszystkie zaburzenia wynikające ze zmian poziomu CO2. U dzieci, którym towarzyszy utrudniony oddech i lekkie pochrapywanie, mogą pojawić się problemy z zakresu: zaburzeń nastroju, trudności w uczeniu się i rozregulowaniu ciśnienia krwi. Zdrowy oddech w spoczynku wykonywany jest przez nos.
• Istnieją techniki oddechowe wykorzystujące oddech statyczny, wykonywany przez usta. Niektóre z nich są przebadane i skuteczne. Należy jednak podejść do nich jak do ćwiczeń wykonywanych w określonym celu i czasie. Nie mogą stać się nawykiem oddechowym – tu weźmy na tapet oddech lwa – jako praktyka pobudzająca i otwierająca, a także zachęcająca do zabawy będzie idealna, ma również istotne znaczenie w praktyce rozluźniania nerwu błędnego i przygotowania ciałą do dalszej pracy.
Przyjrzyjmy się praktyce oddechowej Nadi Śodhana. Oddycha się w niej naprzemiennie nosem. Wiele osób mówi o krzywej przegrodzie nosowej, ale czy ona na pewno jest krzywa? Sprawdzamy nosy naszych małych podopiecznych. Często bywają niedrożne. Przyczyn może być wiele. Rodzice często dopatrują się winy w częstych infekcjach kataralnych lub alergii, ale niekoniecznie są to rzeczywiste przyczyny. Ma znaczenie, przez którą dziurkę oddychamy, gdyż każda z nich ma własne, unikalne połączenie z mózgiem. Prawa dziurka jest dla nas jak przyspieszenie. Gdy nabieramy wdech tym kanałem, to rośnie tętno i ciśnienie krwi, wzrasta także poziom kortyzolu, ciało jest cieplejsze. Przez tę dziurkę aktywujemy układ współczulny, odpowiedzialny za reakcję „walcz lub uciekaj”. Wprowadzamy w ten sposób ciało w czujność i gotowość. Oddychając nią, doprowadzamy krew do części mózgu odpowiedzialnej za logiczne myślenie, posługiwanie się językiem i obliczanie. Lewa dziurka natomiast to nasz „hamulec”. Ma powiązanie z układem przywspółczulnym, a więc odpowiada na nasz spokój i wyciszenie. Oddech naprzemienny to również wspaniałą praktyka dla kobiet w ciąży – uspokajająca, wyciszająca. Oddech naprzemienny sprzyja wyciszeniu, ale również ukojeniu pobudzającemu kreatywność, polecam zwłaszcza poszukującym rozwiązań dla swoich problemów – dlatego więc ta praktyka będzie idealna dla dzieci!
Nieprawidłowy zespół oddychania przez usta nazywany jest Mouth breathing syndrom. Można go stwierdzić u osób, które oddychają w ten sposób przez okres 6 miesięcy lub dłużej. Hipotonia mięśnia okrężnego warg, wiotkość mięśni policzkowych, niewydolność warg – to pierwsze widoczne objawy nieprawidłowego oddechu. Charakterystyczne są rozchylone wargi, górna lekko uniesiona, następuje przerost tkanki łącznej widoczny poprzez obrzmiały czerwień warg, nie występuje odruch wysuwania ich, a przy ssaniu nie ma uszczelnienia jamy ustnej. Występują trudności z jedzeniem spowodowane mniejszą aktywizacją górnej wargi. W codziennej pracy z dziećmi obserwuję skłonność do nadymania policzków przy dmuchaniu w miejsce naprężenia warg, co obniża napięcie i upośledza odruch żucia. Nieprawidłowa pozycja spoczynkowa języka prowadzi do wzmożonego ślinienia, seplenienia miedyzębowego. Brak nawyku unoszenia języka powoduje dalsze konsekwencje w wymowie głosek [l, r, š, ž, č, ǯ], a uchylone usta mogą obniżać pracę podniebienia miękkiego, co może dawać efekt mowy nosowej. Pojawiać się mogą również infekcje górnych dróg oddechowych – nieprawidłowe oddychanie sprzyja wnikaniu drobnoustrojów wprost do jamy gardła, które nie są przystosowane do funkcji obronnych. Brak filtrowania przez jamę nosową powoduje przerost tkanki nosowej. Następuje przerost tkanki adenoidalnej, co staje się główną przyczyną przerostu migdałów podniebiennych. Ich powiększająca się masa zmienia zabarwienie głosu na nosowy, może stać się przyczyną niedosłuchu czynnościowego (zmniejszone światło trąbek słuchowych). Patologiczne oddychanie skutkować może również eliminacją udziału mięśni klatki piersiowej, mięśnie międzyżebrowe zostają zdominowane przez mięśnie zewnętrzne, a przemieszczenie barków ku przodowi i zaokrąglenie pleców przy jednoczesnym zapadnięciu mostka i wysunięty brzuch prowadzą do wad postawy. Przy nieprawidłowym torze oddechowym często następuje tzw. połykanie powietrza, które może u dziecka wywoływać uczucie sytości. Niedotlenienie układu nerwowego skutkuje problemami z koncentracją i skupieniem uwagi, trudnościami w nauce, zwiększonym zmęczeniem fizycznym. Choć może to wydać się zaskakujące, mamy coraz większe problemy z oddychaniem. Nie mam tu na myśli wyłącznie chorób cywilizacyjnych czy skutków chorób zakaźnych, ale też uwarunkowania cywilizacyjne i psychologiczne. Wciągnięte brzuchy, zapadnięte łopatki, albo odwrotnie – siłowo prostowane plecy, krótki oddech stresowca, płytki, zamknięty – nie jest naszym przyjacielem w żadnych zajęciach sportowych, w tym na zajęciach jogi – nawet tej dla dzieci. Trzeba, żebyśmy sami zaprzyjaźnili się z oddechem, jeśli chcemy też uczyć go naszych podopiecznych.
Czy nie to mówimy dzieciom i dorosłym w stresie? Oddychaj. Oddychaj ćwicząc i oddychaj nie ruszając się. Oddychaj w emocjach. Czy to w ruchu, czy w emocjach, oddech poprowadzi Cię do równowagi.